ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗs ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ;

Συμπληρώνεται περίπου ένας χρόνος από την αιφνιδιαστική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κύμης Αλιβερίου για την δημιουργία/εγκατάσταση Σ.Μ.Α. σε περιοχές του Δήμου χωρίς καμιά διαβούλευση με τους πολίτες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αντίδραση των κατοίκων στην οριοθέτηση των Σ.Μ.Α.

Από τότε μέχρι και σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα που να δείχνει ότι ο Δήμος διαθέτει ένα τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων. Οι παλαιές χωματερές έχουν αποκατασταθεί και όμως παράπλευρα σε αυτές ο Δήμος αποθέτει τα απορρίμματα με κίνδυνο για την Δημόσια υγεία ενώ δεν είναι γνωστό αν και πως γίνεται η μεταφορά τους στην Χαλκίδα.

Γενικότερα οι προσπάθειες για σωστή οργάνωσης του χώρου των στερεών αποβλήτων στην χώρα μας αποτελούν εξαίρεση αφού ο κανόνας είναι «η απουσία στρατηγικής, η έλλειψη αξιοπιστίας, η άναρχη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η καθυστερημένη ανάπτυξη τεχνογνωσίας, η έλλειψη της κουλτούρας της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης». Όλα αυτά συντελούν στην υποβάθμιση του κοινωνικού αγαθού που είναι ο δημόσιος χώρος είτε αυτό ονομάζεται αστικό είτε φυσικό περιβάλλον με επιπτώσεις στην λειτουργία της κοινωνίας όπως αποδείχθηκε πρόσφατα.

Ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων πρέπει να περιέχει έναν σχεδιασμό που να εγγυάται την αποτελεσματικότητα, την βιωσιμότητα και την κοινωνική αποδοχή.

Διαβούλευση

Η διαβούλευση με την κοινωνία προβλέπεται στον σχεδιασμό κάθε τοπικού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων όχι μόνο για να εκφραστεί η κοινωνική συναίνεση αλλά κυρίως για να εμπεδωθεί η κουλτούρα της κατά το δυνατόν μείωσης των απορριμμάτων αλλά και της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης ώστε οι πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος και την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Επί πλέον μέσω της διαβούλευσης επιχειρείται η διαμόρφωση προτάσεων σε τοπικό επίπεδο με τα κοινωνικά δεδομένα και η εξομάλυνση των κοινωνικών αντιθέσεων που θα προκύψουν από ένα τέτοιο εγχείρημα παραμερίζοντας την λανθάνουσα στάση «όχι στην αυλή μου». Όμως για να συμβεί αυτό προαπαιτούμενο είναι η παρουσίαση ενός σχεδίου αξιόπιστης και αποτελεσματικής διαχείρισης από την Τ.Α. που να πείσει τον πολίτη να γίνει ενεργός εταίρος σε αυτήν την προσπάθεια. Η ενημέρωση επίσης για τις νέες τεχνολογίες θα παρακάμψει τις ελλιπείς και αποσπασματικές γνώσεις που πυροδοτούν τέτοιου τύπου αντιδράσεις. Αυτό με την σειρά του σημαίνει ότι δεν πρέπει να απουσιάζουν από μια τέτοια συζήτηση επιστημονικοί φορείς, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και οι φορείς των πολιτών.

Ο εκσυγχρονισμός των μέσων συλλογής και μεταφοράς, ο περιορισμός των αστικών οχλήσεων και η εξυπηρέτηση του πολίτη και του επαγγελματία πρέπει άμεσα να φανεί ώστε να διαπιστώσει η κοινωνία την αλλαγή που πρόκειται να συμβεί.

Η δημιουργία σταθερών θέσεων απόθεσης των αποβλήτων, η τοποθέτηση κάδων περισυλλογής και ανακύκλωσης (διαλογή στην πηγή),  η δημιουργία πάρκων ανακύκλωσης και πράσινων σημείων είναι βασικά στοιχεία της αποτελεσματικής διαχείρισης για να είμαστε σύμφωνα με τις επιταγές που ορίζει η κοινοτική οδηγία.

Η αποκατάσταση της αξιοπιστίας πρέπει να γίνει μέσα από διαδικασίες διαφάνειας, διαβούλευσης, πληροφόρησης ώστε να οδηγήσουν σε μία ευρύτερη και μακροχρόνια κοινωνική συμφωνία.

Μονομερείς αποφάσεις και αφορισμοί, όπως συμβαίνει στους περισσότερους Δήμους (δυστυχώς), δεν καταλήγουν πουθενά εκτός από κοινωνικές συγκρούσεις, σε ένα θέμα που απαιτεί την ευρύτερη κοινωνική αποδοχή και την κοινωνική στήριξη για να είναι επιτυχής. Και προφανώς ο αυταρχισμός και η μη ανάληψη της ευθύνης της διαχείρισης και της επίλυσης είναι η χειρότερη αρχή για μια τέτοια προσπάθεια.

Η αλλαγή της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και κατ’ επέκταση όλων των περιβαλλοντικών ζητημάτων μας χρειάζεται όλους και αποτελεί άσκηση Δημοκρατίας.

Οι Δήμαρχοι οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να καταθέσουν τοπικά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων και μέσω ΠΕΔ να επιταχύνουν την διαδικασία των Τοπικών σχεδίων διαχείρισης και δια των ΦΟΣΔΑ να προχωρήσουν άμεσα στο νέο ΠΕΣΔΑ. Και η κυβέρνηση οφείλει να συνεργαστεί με τους Δημάρχους βοηθώντας τους θεσμικά και οικονομικά για την επίλυση του προβλήματος της αποτελεσματικής διαχείρισης αποβλήτων.

Για τον Δήμο Κύμης-Αλιβερίου η κατάθεση και ψήφιση της τροπολογίας που κατέθεσαν στην βουλή οι υπουργοί Τσιρώνης και Σκουρλέτης δίνουν μια ακόμη επιλογή για την τοποθέτηση Σ.Μ.Α. και βέβαια όχι υποχρεωτικά μόνο αυτή. Όμως κακώς οι Σ.Μ.Α. ήταν η αρχή της συζήτησης της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Πριν ανοίξει το θέμα της χωροθέτησης των Σ.Μ.Α., προηγείται η δημιουργία ενός τοπικού σχεδίου διαχείρισης, χωρίς αυτό δεν τίθεται θέμα Σ.Μ.Α. με λίγα λόγια οι Σ.Μ.Α. τι θα αφορούν; Τα σύμμεικτα απόβλητα; Θα υπάρχει ανακύκλωση; Και ποιες ενέργειες έχουν γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση;